Pracownik chce świadczyć pracę ale pracodawca (czasowo) nie może mu jej powierzyć. Dzisiaj parę słów na temat sytuacji stron stosunku pracy w przypadku przestoju.

Czym jest przestój?

Najprościej mówiąc jest to okres w trakcie którego pracownik jest gotowy do wykonywania pracy ale pracodawca w związku z niezaplanowanymi okolicznościami nie jest w stanie powierzyć pracy pracownikom. Są to zarówno zdarzenia o charakterze nadzwyczajnym taki jak: pożar zakładu pracy, jak również przeszkody technologiczne – np. brak części niezbędnych do produkcji, przerwa w dostawie prądu itp.

Wynagrodzenie przestojowe na gruncie Kodeksu pracy (art. 81 KP)

Nie zliczę ile razy słyszałem, że za przestój pracownikowi należy się 60% wynagrodzenia. W rzeczywistości owo 60% wynagrodzenia będzie można wypłacić w bardzo niewielu przypadkach.

Za czas przestoju pracownikowi przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną. Wyłącznie wówczas jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania – 60% wynagrodzenia.

60% wynagrodzenia dotyczy więc tylko pracowników, którzy otrzymują wynagrodzenie akordowe lub prowizyjne, tj. wynagrodzenie określone jako stawka za ilość wytworzonych produktów bądź określony procent przychodu, dochodu lub zysku.

W pozostałych przypadkach pracownikowi należy się wynagrodzenie („pełne”) wynikające z osobistego zaszeregowania.

Większość przedstawicieli doktryny prawa uważa, że pojęcie wynagrodzenia pracownika wynikającego z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, odnosi się do stawki wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego[1]. Uwzględnieniu nie  podlegają natomiast inne składniki wynagrodzenia takie jak: premie, wynagrodzenie za pracę ponadwymiarową i dodatek za uciążliwe warunki[2].

Reasumując, wynagrodzenie przestojowe to wynagrodzenie zasadnicze (100% tego wynagrodzenia) oraz dodatek funkcyjny (jeśli przysługuje na podstawie regulacji obowiązujących u pracodawcy). Należy pamiętać, iż wynagrodzenie przestojowe nie może być jednak niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie odrębnych przepisów (art. 81 §1 KP).

Kiedy wynagrodzenie nie przysługuje?

Wynagrodzenie nie przysługuje jeżeli przestój nastąpił z winy pracownika. Czyli np. wówczas gdy to pracownik uszkodził maszynę przy której wykonuje pracę i potrzebna jest jej naprawa.

Alternatywne rozwiązanie – powierzenie innej pracy

Pracodawca może na czas przestoju powierzyć pracownikowi inną odpowiednią pracę, za której wykonanie przysługuje wynagrodzenie przewidziane za tę pracę, nie niższe jednak od wynagrodzenia ustalonego zgodnie z art. 81 § 1 KP (Zasady które opisałem powyżej). Jeżeli przestój nastąpił z winy pracownika, przysługuje wyłącznie wynagrodzenie przewidziane za wykonaną pracę.

Inna odpowiednia praca to taka do której pracownik ma kwalifikacje (może to być jednak praca prostsza niż zazwyczaj wykonywana przez pracownika). Nie może być także przeciwskazań zdrowotnych do wykonywania przez pracownika innej pracy.

Zastanawiasz się nad restrukturyzacją w firmie? Nie wiesz kiedy możliwe jest obniżenie etatów a kiedy zastosować przestój?

Zachęcam do kontaktu ze mną. W tym celu kliknij >>> tutaj. 

---

[1] Tak m.in. M. Świątkowski, Kodeks pracy. Komentarz; A. Sobczyk, Kodeks pracy. Komentarz; L. Florek, Kodeks pracy. Komentarz; M. Gersdorf Kodeks pracy. Komentarz. Chociaż prezentowany jest także pogląd odmienny: K.W. Baran, Komentarz do art. 81 Kodeksu pracy. LEX

[2] K. W. Baran, Komentarz do art. 81 Kodeksu pracy. LEX

[3] wyrok Sądu Najwyższego z 22 czerwca 2011 r., sygn. akt II PK 3/11

[4] wyrok Sądu Najwyższego z 8 grudnia 2015 r., II PK 298/14