Tajemnica przedsiębiorstwa już niebawem gorzej chroniona?

Trudniej będzie ochronić firmową tajemnicę?

Ochrona „sygnalistów” i niedookreślone definicje w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, mogą wprowadzić przedsiębiorców w konsternację, a ustawę w nowym brzmieniu zaczniemy stosować już wkrótce!

7 sierpnia 2018 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał tekst ustawy o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz niektórych innych ustaw.

Ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/943 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie ochrony niejawnego know-how i niejawnych informacji handlowych (tajemnic przedsiębiorstwa) przed ich bezprawny pozyskiwaniem, wykorzystywaniem i ujawnianiem (Dz. Urz. UE L 157 z 15.06.2016, str. 1).

Z tekstem ustawy możesz zapoznać się, klikając link. http://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=2549

Ustawa wprowadza szereg nowych rozwiązań, poniżej omawiam najważniejsze z nich.  

Przed nowelizacją Po nowelizacji Komentarz
Przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności. Przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się informacje techniczne,

technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające

wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze

ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym

rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony

do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu

należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.

Nowe brzmienie ustawy wyraźnie wskazuje, że przez „tajemnicę przedsiębiorstwa” rozumiane są nie tylko informacje samodzielnie stanowiące tajemnicę (np. rysunek techniczny nowego urządzenia) ale także element całości np. fragment grafiki, rysunku, niektóre strony z dokumentacji handlowej itp.
Czynem nieuczciwej konkurencji jest przekazanie, ujawnienie lub wykorzystanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa albo ich nabycie od osoby nieuprawnionej, jeżeli zagraża lub narusza interes przedsiębiorcy. Pozyskanie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa stanowi

czyn nieuczciwej konkurencji (…).Wykorzystanie lub ujawnienie informacji stanowiących tajemnicę

przedsiębiorstwa stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, w szczególności gdy

następuje bez zgody uprawnionego do korzystania z informacji lub rozporządzania

nimi i narusza obowiązek ograniczenia ich wykorzystywania lub ujawniania

wynikający z ustawy, czynności prawnej lub z innego aktu albo gdy zostało dokonane przez osobę, która pozyskała te informacje, dokonując czynu nieuczciwej konkurencji.

Poprzednia definicja posługiwała się sformułowaniami „przekazanie” oraz „wykorzystanie”. W obecnej definicji zabrało słowa „przekazanie”, czy wobec tego nie będzie to już zabronione? Otóż moim zdaniem nie. Sformułowanie „wykorzystanie” (np. w celu przekazania) jest bowiem terminem szerszym pojęciowo.

Nowością jest natomiast karanie samego „pozyskania” informacji.

Ustawodawca unijny (a teraz również polski) chce więc karać także na etapie samego pozyskania informacji – np. skopiowania bazy klientów, nawet jeśli później ten kto dokonał tego czynu, nie wykorzysta tych informacji w żaden sposób. Sam już fakt, iż bezprawnie wszedł w posiadanie informacji, które były chronione będzie więc uznawany za naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa.

Brak odpowiednika Ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie, informacji stanowiących

tajemnicę przedsiębiorstwa stanowi czyn nieuczciwej konkurencji także wówczas, gdy w chwili ich ujawnienia, wykorzystania lub pozyskania osoba wiedziała lub

przy zachowaniu należytej staranności mogła wiedzieć, że informacje zostały

pozyskane bezpośrednio lub pośrednio (od osoby, która je bezprawnie uzyskała – przyp. wł.).

Ustawa wskazuje, iż czynem nieuczciwej konkurencji jest również wykorzystanie informacji pozyskanej ze niewiarygodnego źródła.

 

Innymi słowy, wprowadza więc wymóg zachowania podwyższonej staranności – upewnienia się, że informacja nie pochodzi od osoby, która mogła pozyskać ją w bezprawny sposób.

Brak odpowiednika Ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie informacji stanowiących

tajemnicę przedsiębiorstwa nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji, gdy:

1)    nastąpiło w celu ochrony uzasadnionego interesu chronionego prawem, w ramach korzystania ze swobody wypowiedzi

 

2)      lub w celu ujawnienia nieprawidłowości, uchybienia, działania z naruszeniem prawa dla ochrony interesu publicznego,

 

3)      lub gdy ujawnienie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa wobec przedstawicieli pracowników w związku z pełnieniem przez nich funkcji na podstawie przepisów prawa było niezbędne dla prawidłowego wykonywania tych

funkcji.

To właśnie te przepisy mogą rodzić najwięcej kontrowersji.

 

Pomimo, iż dana informacja stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa, ten kto ją ujawni, wykorzysta lub pozyska, nie poniesie żadnych konsekwencji.

 

Czym będzie „uzasadniony interes”, o który mowa w pkt 1, można jedyne domniemywać. Najpewniej będą to np. niektóre przypadki uzasadnionej krytyki.

 

Dużo trudniej o ocenę „uchybienia lub nieprawidłowości”, które są tak istotne, że opinia publiczna powinna się z nimi zapoznać, nawet kosztem ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa.

 

Oczywiście chodzi tutaj o ochronę tzw. „sygnalistów” (whistleblowers), tj. osób, które ujawniają bezprawne działania przedsiębiorstw. W praktyce będzie to jednak pole do nadużyć. W stosunkach: pracownik – pracodawca, stosunkowo łatwo jest dokonać oskarżenia o naruszanie prawa. Niestety, nawet jeśli np. pracownik opublikuje wystąpienie PIP, a następnie sąd uzna zarzuty inspektora za bezzasadne, to opinia publiczna i tak już dowie się o rzekomych zarzutach stawianych przedsiębiorstwu.

 

Ostatnia przesłanka dotyczy ujawniania informacji wobec przedstawicieli pracowników. Jeśli więc np. przewodniczący organizacji związkowej wejdzie w posiadanie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa, będzie mógł podzielić się tymi informacji z pozostałymi członkami swojej organizacji.

 

 

Co jeszcze się zmieniło?

 

1)     została usunięta dotychczasowa regulacja ustanawiająca w stosunku do pracownika ograniczenie czasu ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa przez okres 3 lat od dnia ustania stosunku pracy, obowiązująca w dotychczasowym art. 11 ust. 2 u.z.n.k.

2)     Ustawa wprowadza ponadto zmianę treści art. 18 u.z.n.k., rozszerzając katalog sankcji cywilnoprawnych za dokonanie czynu nieuczciwej konkurencji polegającego na naruszeniu tajemnicy przedsiębiorstwa. Wśród przyjętych rozwiązań można wskazać na możliwość zobowiązania pozwanego przez sąd do podania do publicznej wiadomości informacji o wyroku albo treści wyroku czy możliwość nałożenia na pozwanego obowiązku zapłaty na rzecz powoda stosownego wynagrodzenia (rekompensaty pieniężnej).

3)     Ustawa wprowadza również odrębny termin przedawnienia roszczenia o naprawienie szkody wynikłej wskutek czynu nieuczciwej konkurencji polegającego na naruszeniu tajemnicy przedsiębiorstwa stanowiącego jednocześnie zbrodnię albo występek, przyjmując że w takim przypadku termin przedawnienia roszczenia o naprawienie szkody nie może skończyć się później niż z upływem lat dwudziestu od dnia popełnienia przestępstwa.

4)     Ponadto uchwalona ustawa wprowadza regulację penalizującą działania podejmowane przez osoby, które wykorzystają lub ujawnią informację stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa, z którą zapoznały się w związku z udziałem w postępowaniu sądowym dotyczącym czynu nieuczciwej konkurencji polegającego na naruszeniu tajemnicy przedsiębiorstwa albo przez dostęp do akt takiego postępowania, o ile w postępowaniu tym sąd wyłączył jawność rozprawy.

 

Warto dodać, iż ustawa wchodzi w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia. Na dzień 26 sierpnia publikacja jeszcze nie nastąpiła…

 

Co należy teraz zrobić?

 

Koniecznie:

1)     Przejrzeć zawarte umowy o zachowaniu poufności (tajemnicy) przedsiębiorstwa i dokonać w nich korekt. Jeśli takich umów nie zwarto, rekomenduję o tym pomyśleć.

2)     Przeszkolić zespół z konieczności reagowania na akty bezprawnego ujawniania lub wykorzystania tajemnicy przedsiębiorstwa.

3)     Zaktualizować firmową politykę bezpieczeństwa.

 

Co myślisz o tych zmianach? Zostaw swój komentarz!

Co o tym myślisz? dodaj swój komentarz!

Wprowadź swoje dane lub kliknij jedną z tych ikon, aby się zalogować:

Logo WordPress.com

Komentujesz korzystając z konta WordPress.com. Wyloguj /  Zmień )

Zdjęcie na Facebooku

Komentujesz korzystając z konta Facebook. Wyloguj /  Zmień )

Połączenie z %s

%d blogerów lubi to: