W tym roku nie brakuje nowości, które wpłyną na życie wielu z nas. Część z nich znajduje się dopiero na etapie projektów, a części możemy być już pewni.

1. Od sierpnia 2022 r. zmienią się zasady korzystania z urlopu rodzicielskiego

To może być potencjalnie najważniejsza zmiana 2022 roku. Za sprawą unijnej Dyrektywy 2019/1158 w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów (…),  2 miesiące urlopu rodzicielskiego będę przysługiwać każdemu z rodziców osobno i nie będą podlegały przeniesieniu. Obecnie, najczęściej urlop rodzicielski wynoszący 32 tyg. (8 miesięcy) wykorzystuje matka dziecka. Łącznie z urlopem macierzyńskim jest to rok okresu płatnej opieki nad dzieckiem. Implementacja dyrektywy będzie oznaczała, iż 2 miesiące urlopu rodzicielskiego zamiast matki, będzie musiał wykorzystać ojciec dziecka. Więcej o tej zmianie przeczytasz klikając tutaj.

2. „Sygnaliści” i whistleblowing coraz bliżej

Dla jednych jest to zachęta do donosicielstwa, dla innych nadzieja, że trudne tematy nie zostaną zakopane pod dywan. Jedno jest pewne, osoby zgłaszające naruszenia przepisów prawa (tzw. „sygnaliści”), otrzymają wsparcie w postaci ustawy przyznającej im szeroką ochronę. Projekt ustawy znajduje się dopiero na ścieżce legislacyjnej (można go śledzić tutaj) ale już wiemy, iż przedsiębiorstwa zatrudniające powyżej 250 pracowników, a docelowo wszystkie firmy zatrudniające powyżej 50 pracowników, będą zobligowane do wdrożenia regulaminu zgłoszeń wewnętrznych. Sygnalista będzie natomiast chroniony przed działaniami odwetowymi pracodawcy. Więcej o tej zmianie przeczytasz klikając tutaj.

3. Klasa średnia zyskuje ulgę podatkową i traci na składce zdrowotnej

Zmieniła się ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT). Artykuł 32 ust. 2a i 2b wskazuje, iż z tzw. „ulgi dla klasy średniej” będzie korzystał pracownik zarabiający miesięcznie pomiędzy 5701 zł brutto a 11.141 zł brutto (tj. rocznie pomiędzy 68.412 zł a 133.692 zł brutto).

Niestety, mniej korzystnie wygląda kwestia rozliczenia z ZUS. Od 2022 r. składka zdrowotna nie podlega odliczeniu od podatku dochodowego od osób fizycznych.

4. Pracodawcy w końcu rozprawią się z używkami i alkoholem w firmie

Na stronie rządowej można zapoznać się z projektem zmiany Kodeksu pracy oraz ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Co prawda projekt znajduje się dopiero na etapie opiniowania ale można spodziewać się, iż w 2022 r. zostanie w końcu przyjęty. Zgodnie z jego założeniami:

• jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia pracodawcy, pracodawca będzie mógł wprowadzić kontrolę trzeźwości pracowników;
• kontrola będzie mogła w praktyce oznaczać „wyrywkowe” badanie alkomatem przez pracodawcę;
• na żądanie pracownika badanie trzeźwości będzie wykonywał uprawniony organ, czyli w praktyce Policja;
• możliwa będzie również kontrola pracowników na obecność środków „działających podobnie do alkoholu w organizmach” – czyli tzw. „dopalaczy” i narkotyków;
• za stawienie się do pracy w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu lub spożywanie alkoholu lub zażywanie środka działającego podobnie do alkoholu w czasie pracy – pracodawca będzie mógł zastosować karę pieniężną (obecnie dotyczy to wyłącznie alkoholu).

5. Duże zmiany w zasiłkach

Od 1 stycznia zmieniły się zasady liczenia długości „chorobowego”. Do końca ubiegłego roku ulegały zsumowaniu zwolnienia lekarskie, które pacjent dostawał na tą samą chorobę, a więc była to tzw. kontynuacja leczenia. Inaczej było przy różnych chorobach czyli gdy eZLA było wystawiane przez lekarza na inną jednostkę chorobową – okres zasiłkowy naliczany był na nowo – obecnie nie ma znaczenia, na co pracownik choruje, gdyż wszystkie zwolnienia, pomiędzy, którymi nie ma przerwy 60 dni sumują się do wyczerpania rocznego.

Ważna zmiana dla prowadzących indywidualną działalność gospodarczą – Ustawodawca uchylił zasadę, że nieterminowe opłacenie składek powoduje ustanie dobrowolnych ubezpieczeń.

Jest to bardzo korzystne dla ubezpieczonych (w szczególności osób objętych dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym) – nie będą otrzymywali odmowy prawa do świadczenia z powodu stwierdzenia ustania ubezpieczenia chorobowego na skutek nieterminowego opłacania składek i nie będą musieli składać wniosków o wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie.

Ubezpieczony dobrowolnie będzie objęty ubezpieczeniami od dnia zgłoszenia do dnia wyrejestrowania. W konsekwencji nie będzie również obowiązywała zasada obejmowania dobrowolnymi ubezpieczeniami na podstawie tzw. dorozumianego wniosku, czyli opłacania i rozliczania składek na ubezpieczenia bez aktualnego zgłoszenia do nich.

6. Kolejna podwyżka minimalnego wynagrodzenia za pracę

W 2022 r. stawka minimalnego wynagrodzenia (za pełen etat) to 3.010,00 zł brutto. Minimalna stawka godzinowa wyniesie natomiast 19,70 zł brutto. Warto pamiętać przy tej okazji o tym, że zgodnie z ustawą o minimalnym wynagrodzeniu za pracę również wysokość wynagrodzenia w przypadku umowy zlecenie lub umowy o świadczenie usług (np. kontraktu B2B)  powinna być ustalona w umowie w taki sposób, aby wysokość wynagrodzenia za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług nie była niższa niż wysokość minimalnej stawki godzinowej. Stawce minimalnej nie podlega natomiast umowa o dzieło.

Wraz ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia rośnie szereg innych świadczeń. Przykładowo: dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej (w styczniu 2022 r. to 3,96 zł podczas gdy rok wcześniej wynosił on w styczniu 2021 r. 3,68 zł). Na co jeszcze wpływa wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę? Polecam wciąż aktualny artykuł jaki napisałem dla „Rzeczpospolitej” jakiś czas temu, a można go przeczytać klikając w link.

7. Praca zdalna w Kodeksie pracy

Praca zdalna powszechna, w pełni opisana i możliwa do zastosowania również po ustaniu pandemii? Taką regulację nam obiecano i wciąż pozostaje jedynie w fazie projektu (zob. stronę rządową).

Do najważniejszych postanowień projektu ustawy można zaliczyć następujące postanowienia:

• miejsce pracy zdalnej będzie musiało być każdorazowo ustalane z pracodawcą;
• zasady wykonywania pracy zdalnej, prawa i obowiązki stron będą musiały być spisane w zakładowym porozumieniu lub regulaminie;
• pracodawca będzie musiał pokryć koszty związane z instalacją, serwisem, eksploatacją i konserwacją narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych, niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej, koszty energii elektrycznej oraz niezbędnego dostępu do łączy telekomunikacyjnych a także inne koszty „bezpośrednio związane” z wykonywaniem pracy zdalnej;
• za wykonywanie pracy zdalnej z użyciem sprzętu należącego do pracownika (a nie do pracodawcy), pracownikowi będzie należał się ekwiwalent pieniężny;
• zwrot kosztów o których mowa powyżej i ekwiwalentu będzie można zastąpić określono ryczałtowo, stałą stawką;
• pracodawca będzie miał prawo do przeprowadzenia kontroli pracy zdalnej w miejscu jej wykonywania (także w domu pracownika);

Zaciekawił Cię ten artykuł? 

Chciałbyś przeszkolić swój zespół ze zmian jakie wchodzą w życie w prawie pracy?

Zachęcam do kontaktu ze mną. W tym celu kliknij >>> tutaj.